Thưa quý vị.

Vì trường hợp khó khăn, tôi không thể có mặt trên diễn đàn ngày hôm nay được, xin kính gửi quý vị bản tường trình qua video này  về tình hình dân tộc thiểu số theo đạo Tin Lành hiện nay ở Việt Nam và các đề nghị mong có thể giúp phần nào giảm thiểu tình trạng nhà cầm quyền VN đang bức bách tôn giáo nói chung và nhóm người thiểu số theo Tin Lành ở miền Bắc VN, nói riêng.

Từ năm 2019 cho đến những tháng gần đây, dù trong cơn đại dịch virus Corona, chính quyền VN vẫn không ngừng tìm cách ngăn chặn, thậm chí bắt bớ các tín đồ, đập phá nơi thờ phượng Chúa, nhà thờ, chùa chiền, cướp phá thánh thất.

Luật về Tín Ngưỡng và Tôn Giáo có hiệu lực vào ngày 1/1/2018, ban hành tư cách pháp nhân cho các tổ chức tôn giáo được công nhận nhưng luật này cũng yêu cầu các tổ chức tôn giáo này phải được chấp thuận trước đối với các hoạt động tôn giáo thường lệ của mình, và  luật này cũng khép lại cơ hội để các nhóm tôn giáo độc lập trước đây đã hoạt động bằng cách đặt ra ngoài vòng pháp luật những nhóm tôn giáo không đăng ký, hiển nhiên khiến cho việc hành đạo và hoạt động tôn giáo ôn hòa trở nên bất hợp pháp.

Bà con dân tộc thiểu số người Thái Đen tại Bản Nôm, đội 2, xã Noong Lương, Huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên Phủ đã theo đạo Tin Lành từ 20 năm nay bị bách hại liên tục. Vị mục sư phục vụ dân Chúa tại đây đã bị bắt cầm tù với bản án nhiều năm. Gần đây nhất, ngày 15 tháng 7 năm 2020, người đại diện của Đại sứ quán Mỹ đến thăm giáo dân ở đây để tìm hiểu về tinh hình tự do tôn giáo. nhưng công an đã ngăn cản không cho người dân có đạo tiếp xúc. Chính quyền chỉ cho các cán bộ thuộc các hội đoàn nhà nước giả danh giáo dân đến ngồi nghe. 

 Các nhà chức trách địa phương tiếp tục tịch thu đất đai tài sản của nhiều  nhà thờ Tin Lành của người thiểu số để dành chỗ cho các dự án phát triển kinh tế mà không đưa ra các đền bù thỏa đáng.

Bản Tác Vự Trang xã Nạm Vì huyện Mường Nhé và bản Phép Tô, xã Chung Chải Tỉnh Điện Biên Phủ gồm những người Mông theo Tin Lành và có một số người chính quyền đánh giá là người ‘hiểu biết” cho nên công an tỉnh bắt phân tán chỗ ở, không cho tập trung nhiều gia đình. Họ lấy cớ cần đất cho các chương trình xây dựng công cộng.

Người Mông theo  đạo Tin Lành ở VN đến nay vẫn không được làm nhà thờ. Họ chỉ có những điểm cầu nguyện  và phải có người đứng tên chịu trách nhiệm về điểm cầu nguyện này. Điểm cầu nguyện này cũng không cho phép người từ các bản khác đến tham dự.Các mục sư muốn đến các điểm cầu nguyện này phải xin phép và thường chính quyền hứa mà không cho đi.

Năm 2018 chúng tôi có đến thăm khoảng 50 gia đình người Mông Việt Nam bị chính quyền VN đàn áp tôn giáo phải trốn trong vùng sâu thuộc miền bắc tiểu bang Shan nằm giữa vùng chiến tranh giữ quân chính phủ Miến và quân đội phe chống đối. Chúng tôi được biết có hàng ngàn gia đình đang lẩn trốn như vậy. Họ chịu áp lực cả 3 phía, chính phủ Miến, quân nổi dậy và chính quyền VN, cuộc sống vô cùng khó khăn, khổ sở. Chúng tôi cũng đến thăm một số gia đình người Mông tỵ nạn tại Lào. Cuộc sống của họ có khá hơn người ở Miến, nhưng thường bị đe dọa, khủng bố thậm chí bắt cóc bởi công an Việt Nam.

Khoảng 600 người Mông bị đàn áp tôn giáo từ miền Bắc phải chạy trốn vào cư ngụ tại tiểu khu 179 thuộc xã Lieng Srong, Huyện Đắc Nông, tỉnh Lâm Đồng từ 20 năm nay vẫn sống trong tình trạng vô quốc gia, họ chưa được cấp giấy tờ tùy thân, hộ tịch, hộ khẩu và đất đai canh tác  dù chính quyền địa phương đã hứa hẹn nhiều lần. Việc vô cùng cần thiết là nghĩa trang chôn cất người chết cũng không có.

Thưa quý vị tình hình tự do tôn giáo của người dân tộc thiểu số Mông tại VN theo đạo Tin Lành ở Việt Nam từ 2019 đến này dù vài nơi có đạt được một số kết quả nhỏ do sự giúp đỡ tích cực của các tổ chức ngoại giao và nhân quyền bên ngoài như PBSOS, nhưng nói chung có khuynh hướng tiêu cực như chúng tôi vừa trình bày. Để tình trạng đàn áp tự do tôn giáo được giảm bớt phần nào và giảm thiểu sự đau khổ cho người Mông theo Tin Lành,  chúng tôi đề nghị chính phủ Hoa Kỳ và các giới chức ngoại giao trên thế giới:

1/ Đưa VN trở lại danh sách “các quốc gia đáng quan ngại”, hay còn gọi là CPC.

2/ Lập thỏa thuận có ràng buộc với chính phủ Việt Nam về việc thúc đẩy các cải cách quan trọng nhằm cải thiện tự do tôn giáo và dân chủ.

3/ Tăng cường nhiều hơn nữa những tiếp xúc cấp cao với tư cách nhà nước và tư nhân với các viên chức chính phủ Việt Nam bàn về vấn đề tù nhân lương tâm và quan ngại tự do tôn giáo,

4/ Chúng tôi hết lòng kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ và các nước khác tìm cách  giúp đỡ hàng ngàn người Mông, Việt đang tỵ nạn vì bị đàn áp tự do tôn giáo tại Thái, Lào, Miến Điện. Hoặc cho họ được đi định cư nước thứ 3 hay can thiệp với các chính quyền địa phương hợp thức hóa tình trạng cư trú và việc làm cho họ để họ không phải sống một cách không xứng đáng tình trạng con người vừa trốn tránh sự đàn áp của chính quyền địa phương vừa chịu khủng bố của chính quyền VN

Xin cảm ơn quý vị đã lắng nghe.

Mục sư Vàng Chí Mình, Hội Thánh Tin Lành H’Mong