South China Morning Post by Liu Zhen in Beijing – 25 Apr, 2021

Ba Sàm lược dịch

+ Các hoạt động ở vùng biển gần các đảo Hải Nam, Hoàng Sa và Trường Sa đã “đe dọa lực lượng thực thi pháp luật trên biển và an ninh quốc phòng của Trung Quốc“, tạp chí Naval and Merchant Ships cho biết

+ Và vấn đề phải được “xem xét nghiêm túc và xử lý kịp thời“

Theo một tạp chí quân sự Trung Quốc, Việt Nam đang xây dựng lực lượng dân quân biển của mình ở Biển Đông rõ ràng là nhằm thách thức những nỗ lực của Trung Quốc thống trị vùng biển đang tranh chấp.

• 1244. Trung Quốc sử dụng lực lượng dân quân biển như thế nào tại các vùng biển có tranh chấp?

Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, nhưng Hà Nội là một trong số các bên tranh chấp. Giống như Trung Quốc, quốc gia Đông Nam Á này có truyền thống lâu đời sử dụng lực lượng dân quân hàng hải để bảo vệ các yêu sách của mình.

“Lực lượng dân quân biển của Việt Nam và các hoạt động của họ ở vùng biển gần Hải Nam, quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa đã đe dọa lực lượng thực thi pháp luật hàng hải và an ninh quốc phòng của Trung Quốc”, tạp chí Naval and Merchant Ships cho biết trong một bài báo đăng tải vào tuần trước.

Tạp chí này cho là “Vấn đề phải được xem xét một cách nghiêm túc và xử lý kịp thời”.

Việt Nam đã thông qua luật vào năm 2009 cho phép lực lượng dân quân biển của mình thực hiện các cuộc tuần tra, giám sát trên biển, đối đầu và trục xuất các tàu nước ngoài xâm phạm, để bảo vệ các đảo và bãi đá ngầm do Việt Nam kiểm soát.

• 1980. Dân quân biển của Trung Quốc là một vấn đề — Lực lượng tuần duyên Hoa Kỳ có thể là giải pháp

Trong khi Liên minh châu Âu ước tính rằng khoảng 8.000 tàu đánh cá và 46.000 ngư dân là một phần của lực lượng dân quân hàng hải của Việt Nam, tạp chí Trung Quốc cho biết con số sau này có thể là hơn 70.000 tàu. Khi không đánh bắt cá, những người dân quân được huấn luyện này đã tham gia một loạt nhiệm vụ, đôi khi hợp tác với hải quân Việt Nam.

Tạp chí cho biết, các nhiệm vụ bao gồm do thám các cơ sở quân sự và tàu của Trung Quốc, và đôi khi cố tình đụng độ với các tàu tuần duyên của Trung Quốc để thu hút sự chú ý của giới truyền thông phương Tây.

Theo tờ tạp chí, điều này nhằm đưa những ý tưởng về “sự cố nhân đạo” và “sự bức ép của Trung Quốc” vào tâm trí của công chúng quốc tế.

“Các chiến thuật chiến tranh du kích đó có thể bù đắp lại trước lợi thế của các tàu chấp pháp Trung Quốc về kích thước và công nghệ … [và] nếu các tàu dân quân đó bị bắt, thì chi phí kinh tế có hạn nhưng lợi ích ngoại giao và chính trị có thể rất lớn, vì vậy họ ít sợ hãi,” theo nhận định của tạp chí.

Tuy nhiên, một số chiến thuật phía Việt Nam đã học được từ người Trung Quốc, do mối quan hệ lịch sử phức tạp của hai nước cộng sản và di sản chung của chiến tranh du kích và khái niệm “chiến tranh nhân dân”.

• 2242. Luật Hải cảnh (Kỳ 1): “Cuộc chiến không khói súng” của Trung Quốc ở Biển Đông

Cả Bắc Kinh và Hà Nội đều có lịch sử lâu đời về lực lượng dân quân hàng hải và thành thạo trong việc huy động ngư dân và tàu thuyền của họ trong các hoạt động nhằm khẳng định yêu sách ở Biển Đông.

Tháng trước, Philippines cáo buộc Trung Quốc cử hơn 200 tàu dân quân biển tới bãi đá ngầm tranh chấp Whitsun Reef (Đá Ba Đầu).

Collin Koh, một nhà nghiên cứu tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam thuộc Đại học Công nghệ Nanyang của Singapore, cho biết: “Đặc biệt đối với Trung Quốc, lực lượng dân quân biển là tiền thân của Hải quân PLA (Quân Giải phóng Nhân dân) hiện đại.”

Tương tự, lực lượng dân quân hàng hải của Việt Nam đã bao vây giàn khoan dầu HYSY-981 của Trung Quốc vào năm 2014 và đã công khai gây hấn với lực lượng an ninh hàng hải của các quốc gia khác, ông nói.

Vào năm 2019, lực lượng dân quân hàng hải Trung Quốc và Việt Nam, tiến hành hỗ trợ lực lượng tuần duyên của họ, đã đụng độ gần Vanguard Bank (Bãi Tư Chính) giàu dầu mỏ.

• 2380. Từ sự kiện Đá Ba Đầu nhìn về chiến thuật “Vùng xám” & “Chiến tranh nhân dân trên biển” của Trung Quốc

Tuy nhiên, Chen Xiangmiao, một nhà nghiên cứu thành viên tại Viện quốc gia Nghiên cứu Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) , nói rằng trong những năm gần đây, Bắc Kinh đã giảm bớt sự tham gia của dân thường vào các tranh chấp trên biển của mình, nhằm tăng cường lực lượng tuần duyên và các lực lượng thực thi pháp luật chính thức khác.

Nếu ngư dân tham gia vào các hoạt động quân sự, theo luật pháp quốc tế, họ được phân loại là quân nhân và vấn đề trở nên phức tạp hơn nhiều, ông nói.

“Vì vậy, chúng tôi đang áp dụng các biện pháp kiểm soát đối với ngư dân đi vào vùng biển tranh chấp ở Biển Đông để tránh rủi ro. Lực lượng tuần duyên là cách được chấp nhận phổ biến nhất để thiết lập quyền quản lý vùng biển, ”ông cho biết thêm.

Bài báo trên tạp chí cho rằng Trung Quốc nên tăng cường luật pháp đối với tàu thuyền nước ngoài, gây áp lực buộc chính phủ Việt Nam thực hiện các biện pháp kiềm chế thông qua các kênh ngoại giao, và tăng cường khả năng tuần duyên để ngăn chặn lực lượng dân quân.