2705. Bây giờ là thời điểm để Biden xoay trục chính sách đối ngoại của mình và chống lại những kẻ thù

The Wasington Post by Henry Olsen – Aug., 16, 2021

Ba Sàm lược dịch

Khi mấy chiếc trực thăng điên cuồng sơ tán những người Mỹ khỏi Tòa đại sứ Hoa Kỳ ở Afghanistan – một dư âm báo hiệu điềm gở đến từ sự sụp đổ của Sài Gòn – thế giới đang đặt câu hỏi là điều gì sẽ xảy ra tiếp theo đối với chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ. Tổn thất ở Việt Nam kéo theo trong nhiều năm, sau khi Mỹ thất bại và tháo lui, với đỉnh điểm là cuộc khủng hoảng con tin ở Iran.

Tổng thống Biden và các đảng viên Dân chủ trong Quốc hội không được cho phép điều đó xảy ra một lần nữa.

Thảm kịch Afghanistan ngày càng được xem như một sự tái hiện thất bại ở Việt Nam. Trong cả hai trường hợp, Hoa Kỳ đều đã dẫn đầu một liên minh đa quốc gia để duy trì những vùng lãnh thổ đó trong tự do. Trong cả hai trường hợp, Hoa Kỳ đã cố gắng tạo ra một quân đội và đất nước theo hiện thân của chính mình. Cả hai quốc gia đều được thúc đẩy tổ chức bầu cử, mặc dù họ không có truyền thống hoặc thông lệ dân chủ. Họ cũng tạo ra những đội quân được huấn luyện để chiến đấu như Hoa Kỳ, một lỗi đặc biệt nghiêm trọng vì cả Việt Nam và Afghanistan đều không thể duy trì các quân đội công nghệ cao mà họ được thừa kế. Chúng phụ thuộc vào nguồn cung cấp và chuyên môn của Hoa Kỳ, và đến khi một hoặc cả hai nguồn đó bị rút lại, chúng sẽ sụp đổ dưới áp lực.

Do đó, không có gì ngạc nhiên khi mọi người tự hỏi, liệu cuộc khủng hoảng Afghanistan có báo trước sự suy giảm sức mạnh của Hoa Kỳ hay không.

Sự sụp đổ của Việt Nam sau đó nhanh chóng kéo theo là sự sụp đổ của Campuchia và Lào vào tay các lực lượng cộng sản. Liên Xô không lãng phí thời gian để thử nghiệm quyết tâm của Hoa Kỳ ở những nơi khác.

Vào tháng 11 (1975), các lực lượng ủy nhiệm Cuba của Moscow đã gửi hơn 50.000 quân đến Angola để đảm bảo rằng các lực lượng thân Liên Xô kiểm đã soát thuộc địa cũ của Bồ Đào Nha giàu dầu mỏ này. Tổng thống Gerald Ford cố gắng gửi viện trợ bí mật cho những người chiến đấu chống lại các phe phái thân Liên Xô, nhưng Quốc hội do đảng Dân chủ kiểm soát đã thông qua Tu chính án Clark vào cuối năm 1975 cấm sự trợ giúp đó. Angola nhanh chóng trở thành nước ủy nhiệm (chiến tranh) của Liên Xô.

Những người Liên Xô được khuyến khích đã tiếp tục gia tăng áp lực toàn cầu. Người Cuba lại can thiệp vào một cuộc xung đột ở châu Phi năm 1977, bằng cách ủng hộ chế độ độc tài Ethiopia thân Liên Xô chống lại Somalia.

Các phiến quân Hồi giáo lật đổ nhà lãnh đạo Iran do Mỹ hậu thuẫn vào đầu năm 1979 trong khi phiến quân Sandinista do Liên Xô hậu thuẫn đã chinh phục Nicaragua vào mùa xuân. Vào cuối năm đó, các “sinh viên” Iran đã tấn công Tòa đại sứ Hoa Kỳ và bắt giữ hơn 50 con tin, giữ họ làm con tin trong 14 tháng cho đến khi việc thả họ được thương lượng trước lễ nhậm chức của Tổng thống Ronald Reagan.

Và vào đêm Giáng sinh, chính Liên Xô đã xâm lược Afghanistan, như một hành động hạ sát một kẻ ủy nhiệm không hiệu quả của mình trong khi cố gắng dựng lên một đồng minh mạnh hơn thay thế. Hoa Kỳ như thể đã bị đánh bại và bất lực trên toàn cầu.

Các nhà lãnh đạo trên thế giới hiện nay có thể tự hỏi liệu thất bại ô nhục của Hoa Kỳ ở Afghanistan có báo trước một thời kỳ bất lực khác hay không. Nhưng sự sụp đổ của Sài Gòn đã không báo trước cho thời kỳ hậu Việt Nam. Bởi sự sụp đổ đó chính là lựa chọn mà Tổng thống Jimmy Carter và các thành viên Đảng Dân chủ trong Quốc hội đưa ra, với niềm tin của họ rằng “nỗi sợ hãi quá mức về chủ nghĩa cộng sản” ở Hoa Kỳ là một nguyên nhân gây ra xung đột toàn cầu.

Một nhân viên CIA giúp những người Việt Nam di tản lên trực thăng, từ nóc nhà số 22 đường Gia Long, cách Tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Sài Gòn nửa dặm, vào ngày 29 tháng 4 năm 1975. BETTMANN ARCHIVE / GETTY IMAGES

Tổng thống Biden chớ có chọn lựa kiểu như vậy. Ông ta nên cho các đối thủ và đồng minh của chúng ta thấy rằng ông có ý định duy trì và khôi phục vai trò lãnh đạo toàn cầu của Hoa Kỳ, bằng hành động cũng như lời nói. Điều đó có thể liên quan đến một loạt các bước đi cụ thể, mà có lẽ sẽ gây nên tranh cãi.

Trung Quốc là kẻ thù toàn cầu nguy hiểm nhất của chúng ta, và chống lại sự trỗi dậy tàn ác của nó phải là nhiệm vụ toàn cầu hàng đầu của Biden.

Sau thảm họa cuối tuần qua, Biden nên nói rõ rằng Hoa Kỳ coi quyền tự chủ của Đài Loan trước Trung Quốc là điều quan trọng hàng đầu. Tuyên bố đó nên được tiếp theo sau bằng việc bán vũ khí tiên tiến cho chính phủ Đài Bắc và đàm phán về việc triển khai quân ở các nước láng giềng gần Đài Loan, hơn là giữ các căn cứ của chúng ta ở Nhật Bản, cách xa (Đài Loan) hơn hai nghìn km. Ông cũng cần phải duy trì thuế quan của Hoa Kỳ đối với hàng hóa Trung Quốc và đẩy mạnh hơn nữa việc tách nền kinh tế Hoa Kỳ khỏi sự phụ thuộc nguy hiểm vào hoạt động kinh doanh do Đảng Cộng sản kiểm soát.

Các khu vực khác trên thế giới đáng được quan tâm hơn nữa. Việc Iran có một tân tổng thống cứng rắn cho thấy rõ ràng rằng các giáo sĩ ở Tehran có ý định sử dụng các cuộc đàm phán về một thỏa thuận hạt nhân mới cũng giống như cách mà Taliban đã lèo lái với các nhà đàm phán của Mỹ. Biden sẽ cần trấn an các đồng minh của chúng ta bằng cách rút khỏi các cuộc đàm phán này, viện dẫn điều mà tất cả các bên đều biết, là Iran đã tỏ ra không khoan nhượng trước chương trình hạt nhân của mình. Động thái bất ngờ này sẽ cho các đồng minh của chúng ta thấy rằng Hoa Kỳ sẽ không bị lừa một lần nữa.

Biden cũng nên phản đối mạnh mẽ hơn các âm mưu thâm độc của Nga. Ông ta nên tăng viện trợ cho Ukraine và có hành động cụ thể để cô lập triệt để Belarus, đồng minh chuyên chế của Nga. Và ông ta nên cân nhắc việc đồn trú quân đội Mỹ ở Ba Lan, một động thái được quốc gia đó theo đuổi từ lâu, mà không phải đưa quân khỏi các căn cứ của Đức. Cùng với nhau, những động thái này sẽ cho châu Âu thấy rằng Hoa Kỳ sẽ không đi đâu cả.

Cuối cùng, Biden sẽ cần tăng chi tiêu quốc phòng. Quân đội Hoa Kỳ rất lớn, nhưng lại quá nhỏ để đáp ứng các cam kết toàn cầu của họ. Các nhà lãnh đạo quân sự nói rằng họ cần tăng ngân sách từ 3 đến 5% một năm trong vài năm tới để bắt đầu xây dựng lại cơ cấu lực lượng mà chúng ta cần. Biden nên cung cấp cho họ những gì họ cần.

Các đồng minh của chúng ta lo sợ rằng cuộc rút lui quá vội vã và không có kế hoạch của Biden cho thấy ông ta đã lựa chọn sự chối bỏ, suy tàn và thất bại. Ông ta phải cho cả thế giới thấy điều đó là sai.

Liên quan: