basamnguyenhuuvinh

2719. Trong tuần này Kamala Harris có cơ hội đứng lên đấu tranh cho dân chủ. Bà nên nắm lấy nó.

The Washington Post by Will Nguyen – Today at 1:24 p.m. EDT

Ba Sàm lược dịch

(Will Nguyen là một người Mỹ gốc Việt ủng hộ dân chủ, hợp tác với các nhóm xã hội dân sự ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, Bắc Mỹ và Châu Âu).

Nhà vệ sinh, chậu rửa bát và bồn rửa mặt của tôi đều cùng là một cái hố trên mặt đất. “Cái gối” của tôi là một bao đường nhỏ, và giường của tôi là một cái chiếu cói mỏng trên nền đá trần trụi. Trong suốt 41 ngày của năm 2018, tôi đã sống mòn mỏi trong một phòng giam nhỏ ở Thành phố Hồ Chí Minh, bị đánh đập và bị bắt vì đã giúp người Việt bản xứ thực hiện các quyền hiến định của họ.

Tôi có nguồn gốc là người Việt Nam, nhưng do một số phận bất công, tôi sinh ra ở Hoa Kỳ. Những công dân Việt Nam đang đấu tranh cho quyền lợi của mình phải chịu đựng những điều kiện thời trung cổ này trong nhiều năm, có khi hơn một thập kỷ, họ phải ở sau song sắt, bị trói buộc trực tiếp vào những ý nghĩ  ​​bất chợt của cảnh sát, điều tra viên, công tố viên và thẩm phán tòa án, những người đều do một đảng chính trị hợp pháp kiểm soát.

Có thể thấy rõ sự bất công – và Phó Tổng thống Harris có thể nỗ lực để giảm bớt nó khi bà đến thăm Việt Nam trong tuần này. Với tư cách là đại diện của một chính quyền đã hứa sẽ nhấn mạnh lại việc thúc đẩy dân chủ và nhân quyền, bà có cơ hội lên tiếng đòi trả tự do cho các nhà bất đồng chính kiến ​người Việt, những người không làm gì hơn là yêu cầu những gì mà hiến pháp của họ đảm bảo cho họ.

Là một trong số ít nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa còn lại trên thế giới, Việt Nam là một nhà nước độc tài do một đảng cộng sản trên danh nghĩa điều hành, cai trị một dân số thuộc nhóm thân tư bản và thân Mỹ nhất trên Trái đất.

Sự sụp đổ nhanh chóng của Afghanistan cho thấy rằng Hoa Kỳ không thể đơn giản áp đặt nền dân chủ tự do lên các quốc gia khác, ngay cả khi họ có chung mối quan hệ như vậy. Khát khao về những quyền lợi và cải cách phải xuất phát từ chính người dân.

Nhưng trong một tình trạng công an đủ mạnh để dẹp tan những kẻ bất đồng quan điểm ​​- trên thực tế, bộ máy an ninh hiện tại của Việt Nam được hình thành với sự giúp đỡ của Stasi Đông Đức và được sự hỗ trợ của Đảng Cộng sản Trung Quốc – những người bất đồng chính kiến ​​cần được chúng ta chú ý và giúp đỡ.

Những nhà bất đồng chính kiến ​​như Phạm Đoan Trang, một nhân vật không thể thiếu trong việc giúp người dân Việt Nam hiểu các quyền hiến định của họ, đã đồng sáng lập một nhà xuất bản tự do (samizdat), chuyên sản xuất các cẩm nang chính trị trao quyền cho đồng bào của mình.

Hoặc bà Cấn Thị Thêu, người phụ nữ đi đầu trong tranh đấu trong một gia đình gồm những nhà hoạt động bị cầm tù vì quyền sở hữu đất đai, người cùng với tôi và Đoan Trang đã giúp dân làng Việt Nam bị chiếm đoạt đất, bằng cách ghi lại và công khai các vụ cướp đất bằng bạo lực của chính quyền, làm đối trọng với báo chí do nhà nước kiểm soát.

Thúy Hạnh, người đã hỗ trợ tài chính quan trọng cho những người dân làng bị tước quyền và gia đình của những người bất đồng chính kiến, lấy tiền từ cộng đồng và thành lập các quỹ độc lập.

Và Trần Huỳnh Duy Thức, người chủ trương cải cách chính trị ôn hòa, đã bị giam cầm từ năm 2009; ông ta đã thực hiện nhiều cuộc tuyệt thực khiến ông phải nằm trên giường khi bệnh.

Có những người sẽ coi áp lực của phó tổng thống đối với các nhà lãnh đạo Việt Nam để thả những người bất đồng chính kiến như một trường hợp khác của chủ nghĩa can thiệp của Mỹ.

Nhưng quan điểm như vậy không chỉ làm Hoa Kỳ chệch hướng, phớt lờ vai trò của chính những người Việt đang bị bỏ tù vì đòi hỏi dân chủ; mà nó còn là sự thiển cận trước lịch sử. Những hy vọng về một nền dân chủ tự do như chúng ta biết đã bắt đầu khởi động trước khi những đôi giày ủng của người Mỹ bước lên mảnh đất này. Chính những trí thức Việt Nam được đào tạo ở phương Tây đã bắt đầu khuấy động đòi các quyền cơ bản, tự do và bình đẳng khi Việt Nam còn là thuộc địa của Pháp vào thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20.

Cũng chính những khát khao tự do và các quyền con người cơ bản này vẫn tiếp tục cháy bỏng trong trái tim của những người Việt Nam bình thường.

Tôi ken vai cùng hàng nghìn người trong số họ vào ngày tôi bị bắt, tháng 6 năm 2018, và tôi đã có may mắn được gặp, nói chuyện và làm việc với nhiều người trong số họ trong những năm tháng kể từ đó.

Chính phủ Việt Nam tự công nhận tính phổ quát của những mong muốn này bằng cách ghi nhận những quyền cơ bản này trong các Điều từ 14 đến 43 trong hiến pháp của mình; Đảng chỉ từ chối tôn trọng nó thôi.

Thật vậy, đối với Việt Nam, việc bảo vệ các quyền tự do chính là nền tảng, cũng như mối quan hệ của nước này với Hoa Kỳ. Bản Tuyên ngôn Độc lập của Việt Nam mà Hồ Chí Minh đưa ra vào năm 1945, có tham khảo phiên bản tiếng Mỹ của chính chúng ta. ” “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng,” trong đó viết, “tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền  ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc””

Nhưng Hoa Kỳ đã phớt lờ một cách oan nghiệt đề nghị năm 1946 của Hồ Chí Minh, mong muốn sự giúp đỡ cho cuộc đấu tranh của ông đưa Việt Nam thoát khỏi tay người Pháp. Cuối cùng, ông ta đã phải quay sang Liên Xô và Trung Quốc để được hỗ trợ, và rồi, như người ta vẫn nói, lịch sử thuộc loại đáng hối tiếc nhất.

Đừng bỏ qua lời khẩn cầu của những người Việt Nam khao khát được tự do trở lại.