Ba Sàm lược dịch

Joe Biden nên đưa ra một hiệp ước phòng thủ lẫn nhau với Đài Loan

1945 by Gordon Chang Published October 5, 2021

(Gordon G. Chang là tác giả của cuốn sách The Coming Collapse of China and The Great U.S.-China Tech War – Sự sụp đổ sắp tới của Trung Quốc và Cuộc đại chiến công nghệ Mỹ-Trung).

Đài Loan loan báo rằng Trung Quốc đã gửi một số lượng kỷ lục 56 máy bay vào vùng nhận dạng phòng không của họ hôm thứ Hai vừa qua (4/10/2021).

Các kỷ lục trước đó là 38 máy bay vào thứ Sáu và 39 máy bay vào thứ Bảy. Chủ nhật yên lặng: Chỉ có 16 máy bay Trung Quốc xâm nhập.

Nhiều ý kiến ​​cho rằng Trung Quốc chỉ đang hồng hộc lên vậy thôi, chỉ lãng phí xăng máy bay với những chuyến khiêu khích. Xét cho cùng, thứ Sáu là Ngày Quốc khánh, đánh dấu kỷ niệm 72 năm ngày thành lập nước Cộng hòa Nhân dân. Bắc Kinh sẽ không để một ngày trôi qua nếu không có một số sự kiện khẳng định niềm tự hào của mình.

Chiến lược để mặc cho họ giải tỏa bức xúc, trên thực tế đã có tác dụng giữ hòa bình trong một thời gian, nhưng giờ đây, hoàn cảnh đã thay đổi.

Có hai lý do tại sao các phương pháp tiếp cận chính sách kiểu cũ hiện nay nên bị từ bỏ.

Thứ nhất, Tập Cận Bình và những người khác ở thủ đô Trung Quốc hiện nay dường như tin rằng Hoa Kỳ đang suy tàn và sẽ không phản đối những nỗ lực của họ để chia rẽ các nước láng giềng. Nói tóm lại, khả năng răn đe đang thất bại.

Khả năng thất bại đang thất bại đặc biệt rõ ràng khi Dương Khiết Trì, nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc, gặp Ngoại trưởng Antony Blinken và Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan ở Anchorage vào giữa tháng Ba. “Vì vậy, hãy để tôi nói ở đây rằng, trước mặt Trung Quốc, Hoa Kỳ không có đủ tư cách để nói rằng họ muốn nói chuyện với Trung Quốc từ một vị thế mạnh”, Dương nói trong bài phát biểu khai mạc.

Kể từ đó, người Trung Quốc không học được tính khiêm tốn. Vào ngày 10 tháng 8, tờ People’s Daily, ấn phẩm có thẩm quyền nhất của Trung Quốc, đã đăng một bài có tiêu đề “Hoa Kỳ không còn có vị thế sức mạnh cho thái độ kiêu ngạo và không biết kiềm chế của nó.”

Thêm nữa, khi Afghanistan đang sụp đổ, câu chuyện tuyên truyền chính của Bắc Kinh là Hoa Kỳ không thể hy vọng chống lại một Trung Quốc vĩ đại, vì nước này thậm chí không thể đối phó với Taliban. Câu chuyện đó phản ánh lối tư duy ở thủ đô Trung Quốc.

Bắc Kinh đồng thời cũng đã ve vãn đảng cầm quyền của Đài Loan, Đảng Dân tiến (DPP). “Các nhà chức trách của DPP cần phải giữ một cái đầu tỉnh táo và các lực lượng ly khai nên dành chỗ cho khả năng sẽ thức tỉnh từ giấc mơ của họ,” một bài xã luận từ Global Times, do People’s Daily kiểm soát, nêu rõ. “Từ những gì đã xảy ra ở Afghanistan, họ nên nhận thức rằng một khi chiến tranh nổ ra ở Eo biển, lực lượng phòng thủ của hòn đảo sẽ sụp đổ trong vài giờ và quân đội Hoa Kỳ sẽ không đến giúp đỡ”.

• 2704. Mỹ bỏ rơi đồng minh Afghanistan: uy tín lung lay, làm Đài Loan lo sợ

Tệ hơn nữa, các nhà lãnh đạo của Trung Quốc dường như nghĩ rằng quân đội Hoa Kỳ nói chung là không có khả năng. “Nó không thể chiến thắng trong một cuộc chiến tranh nào nữa”, Lu Xiang thuộc Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc nói với Global Times khi Taliban chiếm được Kabul.

Thứ hai, Trung Quốc đang có xu hướng dẫn đến khủng hoảng. Có một cuộc khủng hoảng nợ mà Bắc Kinh không thể giải quyết — hãy nghĩ tới Evergrande, nhà phát triển bất động sản đang thất bại — cộng với tình trạng thiếu lương thực ngày càng trầm trọng, nền kinh tế trì trệ, mất điện kéo dài, môi trường xấu đi và dịch COVID-19 đang tiếp diễn. Góp phần làm cho vấn đề tồi tệ hơn, là tình trạng đất nước này đang trên bờ vực của sự sụp đổ về nhân khẩu học, mức độ tệ hại nhất trong lịch sử khi không có chiến tranh hoặc dịch bệnh.

Những bước phát triển này đang làm chao đảo hệ thống chính trị khi kẻ cai trị Tập Cận Bình đang phải chịu trách nhiệm về những thất bại trong chính sách. Trước đó, do tình trạng tập trung quyền lực gần như chưa từng có của mình, ông ta có rất ít tiếng nói phê phán. Giờ thì lãnh tụ tối cao của Trung Quốc có ít rủi ro và có nhiều cớ để chọn Đài Loan nhằm làm chệch hướng những lời chỉ trích của giới tinh hoa và sự bất bình của dân chúng trước những thất bại vừa qua.

Mao bắt đầu Cách mạng Văn hóa để đánh bại kẻ thù ở Bắc Kinh. Tập Cận Bình đang làm điều tương tự. Tuy nhiên, không giống như Mao, ông Tập có quyền đẩy cả thế giới vào chiến tranh, và ông dường như cảm thấy cần phải có kẻ thù để giải thích cho những thất bại. Thế giới, do đó, đang gặp rủi ro.

Để ghi nhận công lao của mình, chính quyền Biden đã xích lại gần Đài Loan hơn, tăng cường liên hệ với chính phủ của hòn đảo. Cũng có sự gia tăng trong các cuộc tuần tra của Hải quân và Cảnh sát biển Hoa Kỳ ở eo biển Đài Loan, đáng chú ý nhất là vào ngày 27 tháng 8 khi cả USS Kidd, một tàu khu trục lớp Arleigh Burke và USCG Munro, một tàu tuần duyên, di chuyển theo hai hướng ngược nhau. Hiện tại, bốn hàng không mẫu hạm lớn — tàu sân bay Mỹ Carl Vinson và Ronald Reagan, tàu sân bay HMS Queen Elizabeth của Vương quốc Anh và tàu sân bay JS Ide của Nhật Bản — đang tập trận gần Okinawa.

Chính quyền Biden cũng đã ủng hộ bằng những lời lẽ khoa trương. “Hoa Kỳ rất lo ngại về hoạt động quân sự khiêu khích của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa gần Đài Loan, gây mất ổn định, có nguy cơ tính toán sai và phá hoại hòa bình và ổn định của khu vực,” phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ned Price cho biết trong một tuyên bố hôm Chủ nhật.

Hiện tại, có vẻ như Tập Cận Bình sẽ không rung động trước những tình cảm như ông từng nói, chẳng hạn như những lời trong bài xã luận của Thời báo Hoàn cầu (Global Times) hôm thứ Hai có tiêu đề “Đã đến lúc cảnh báo cho những kẻ ly khai Đài Loan và những kẻ lừa gạt của họ: Chiến tranh là có thật”.

Nhiều bài bình luận – có lẽ là hầu hết – của Thời báo Hoàn cầu đều quá xách động, và một số người nghĩ rằng những lời đe dọa như thế chỉ là lối khoác lác. Tuy nhiên, chính phủ không dễ bị đe dọa của Đài Loan cảm thấy Bắc Kinh đang không đùa và xung đột sắp xảy ra. Joseph Wu, bộ trưởng ngoại giao của Đài Loan, vào cuối tuần qua đã nói với ABC News của Úc rằng, Đài Bắc đang chuẩn bị cho chiến tranh và đã yêu cầu Canberra hỗ trợ.

Wu có lý khi nhìn nhận những lời lẽ gay gắt của Trung Quốc về giá trị bên ngoài.

Và Hoa Kỳ cũng nên làm như vậy. Điều đó có nghĩa là đã đến lúc Washington phải từ bỏ chính sách “mơ hồ chiến lược” —chính sách không thực hiện bất kỳ cam kết nào — sang chính sách “rõ ràng chiến lược” —để bảo vệ Đài Loan. Lối mơ hồ hoạt động trong một thời kỳ yên bình hơn nhiều so với bây giờ. Với việc Trung Quốc hiếu chiến như vậy, chỉ một tuyên bố rõ ràng mới có thể có tác dụng.

• 2529. Mỹ vẫn tranh cãi và mập mờ trong việc bảo vệ Đài Loan nếu bị Trung Quốc tấn công

Để làm cho tuyên bố như vậy đáng tin cậy, Hoa Kỳ nên đưa ra một hiệp ước phòng thủ chung cho Đài Loan. Để giữ hòa bình, Bắc Kinh phải biết Hoa Kỳ sẽ sử dụng vũ lực để hỗ trợ cam kết của mình. Trong khi đó, Mỹ nên triển khai các khí tài quân sự tới Đài Loan và các vùng biển của nước này.

Đúng là điều đó có thể chọc tức Trung Quốc, nhưng Trung Quốc đã vào cuộc, được khuyến khích bởi những gì họ cho là sự yếu đuối của Mỹ. Một nước Mỹ mạnh mẽ sẽ ít bị khiêu khích hơn nhiều so với một nước Mỹ yếu ớt.

Vậy tại sao Mỹ không nên tiếp tục để Bắc Kinh xả hơi? Bởi vì việc phớt lờ Trung Quốc, trong môi trường mới, đang khiến người Trung Quốc nghĩ rằng họ có thể hành động nguy hiểm hơn nữa. Rốt cuộc, mỗi ngày họ đều gửi thêm máy bay đến gần Đài Loan.

---

Chính sách Đài Loan của Joe Biden hiện nay là một thảm họa toàn diện

1945 by Gordon Chang Published October 5, 2021

“Ông ta quá già và thích nói bậy, không biết mình đang nói về điều gì”, Chen Weihua của tờ China Daily đăng trên Twitter hôm thứ Sáu, đề cập đến Tổng thống Joe Biden.

Hôm thứ Năm, Biden nói với Anderson Cooper của đài CNN, rằng ông sẽ bảo vệ Đài Loan. “Vâng, chúng ta có cam kết thực hiện điều đó,” Tổng thống nói, để trả lời cho câu hỏi về việc Hoa Kỳ sẽ làm gì nếu Trung Quốc tấn công nước cộng hòa hải đảo.

• 2880. Cái ông Biden lú lẫn

Lời bình luận bác bỏ của Chen khẳng định rằng khả năng răn đe của Mỹ đối với Trung Quốc đang bị xói mòn nhanh chóng.

“Biden chẳng rõ ràng chút nào”, ABC News đã viết về ý định của Tổng thống đối với Đài Loan. Ngược lại, ông ấy đã rất rõ ràng, trong một số trường hợp.

Lời bình luận của Biden nói với Cooper không phải là một lần. Vào tháng 8, ông nói với George Stephanopoulos của đài ABC News rằng Hoa Kỳ sẽ bảo vệ các đối tác NATO, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan.

Nếu có bất cứ điều gì không rõ ràng, thì đó là tình huống sau khi các quan chức chính quyền Biden nói lại cho rõ: Thư ký báo chí Jen Psaki, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ned Price, và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin. Tất cả họ đều lật ngược lại tuyên bố của Biden với CNN.

 “Chà, không có thay đổi nào đâu,” Psaki nói với các phóng viên hôm thứ Sáu. “Tổng thống đã không thông báo bất kỳ thay đổi nào trong chính sách của chúng ta, cũng như không đưa ra quyết định thay đổi chính sách của chúng ta. Không có thay đổi nào trong chính sách của chúng ta cả”.

Trên thực tế, đã có một sự thay đổi. Tuyên bố dứt khoát của Biden là một sự khác biệt hoàn toàn khỏi chính sách “mơ hồ chiến lược” hàng thập kỷ của Mỹ, chính sách không nói cho Bắc Kinh và Đài Bắc biết Mỹ sẽ làm gì trong trường hợp xung đột sắp xảy ra.

Giờ đây có hai lý do cần quan ngại.

Trước hết, Biden, với tư cách là Tổng tư lệnh, hoạch định chính sách đối ngoại. Hiến pháp không trao quyền đó cho Psaki, Price hay Austin. Bắc Kinh có thể băn khoăn – cũng như người Mỹ và những người khác – là liệu Biden vẫn còn nắm quyền hay không.

Thứ hai, việc nói lại cho rõ ngay lập tức như vậy (của các thuộc cấp của Biden) sẽ làm suy yếu tính răn đe. Tuyên bố của Biden là rõ ràng và không mơ hồ, một lời cảnh báo đối với Bắc Kinh. Mặt khác, những điều được nói lại cho rõ lại cho Trung Quốc biết rằng Hoa Kỳ không cam kết bảo vệ Đài Loan.

Những tuyên bố đi ngược lại có thể khiến Bắc Kinh tin rằng có những bất đồng trong nội bộ chính quyền Biden và trong một cuộc khủng hoảng, một số quan chức sẽ cố gắng vượt qua Tổng thống để ngăn chặn một lực lượng bảo vệ Đài Loan của Mỹ.

Nói tóm lại, những nhận xét xúc phạm của Chen Weihua có vẻ gần giống nhau.

Chính sách răn đe vừa có một ngày tồi tệ. Và Hiến pháp Hoa Kỳ cũng vậy.