Dưới thời Trump, người ta mới tập trung vào – và quan tâm về – những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm lợi dụng những mối bất đồng giữa các chính quyền cấp địa phương, tiểu bang và liên bang.
THE DIPLOMAT by Flora Yan – December 21, 2021
Ba Sàm lược dịch
Như đã lưu ý trong một bài báo trước, những trao đổi giữa các cấp địa phương của Trung Quốc và Hoa Kỳ đã nhận được sự hỗ trợ từ chính quyền Obama và các chính quyền trước đó.
Tuy nhiên, trong những năm sau đó, khi mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington ngày càng có nhiều tranh chấp, không ít học giả CHND Trung Hoa đã thảo luận cởi mở về tầm quan trọng của việc hợp tác với các thực thể cấp địa phương, với một số khuyến nghị là nên tận dụng sự chia rẽ giữa liên bang với các bang của Hoa Kỳ để cải thiện mối quan hệ song phương.
Ví dụ, vào tháng 8 năm 2018, Li Wei, phó giáo sư tại Trường Quan hệ Quốc tế thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, nhận xét về việc các quan chức địa phương của Hoa Kỳ bày tỏ mong muốn được tiếp tục làm việc với Trung Quốc bất chấp căng thẳng ở cấp quốc gia trong bối cảnh chiến tranh thương mại đang diễn ra. Li lưu ý rằng “… đối với Trung Quốc, tác động tiêu cực của xung đột thương mại Trung Quốc-Hoa Kỳ có thể được giảm thiểu bằng cách làm việc với các chính quyền địa phương như các bang và thành phố Hoa Kỳ. Những tiếng nói như vậy từ cấp địa phương là một tín hiệu rất tích cực, cho thấy sự chia rẽ đang xuất hiện trong các giới chức Hoa Kỳ.“
Vào tháng 6 năm 2019, tổ chức tư vấn D&C Assume có trụ sở tại Bắc Kinh (còn được gọi là Viện Nghiên cứu Quốc tế Minzhi), phối hợp với Đại học Thanh Hoa, đã công bố báo cáo đầu tiên trong loạt báo cáo từ nghiên cứu của mình, với tiêu đề “Toàn cảnh thái độ của người Mỹ đối với Trung Quốc”, xếp loại 50 thống đốc Hoa Kỳ là những người cứng rắn, thân thiện hoặc không rõ ràng và đánh giá mối quan hệ của từng bang với CHND Trung Hoa.
Chen Dongxiao, chủ tịch Viện Nghiên cứu Quốc tế Thượng Hải (SIIS), trong một cuộc phỏng vấn ngày 28 tháng 4 năm 2020, lưu ý: “Trung Quốc nên phòng ngừa trước sự không chắc chắn và ngăn chặn sự suy giảm hơn nữa trong quan hệ Trung-Mỹ thông qua giao lưu nhân dân song phương bền vững và hợp tác ở cấp địa phương.”
Trong khi đó, về phía Hoa Kỳ, trong năm thứ hai của chính quyền Trump, sự thay đổi thái độ trong các trao đổi địa phương với CHND Trung Hoa cũng đã xuất hiện.
Vào tháng 9 năm 2018, trong một bài phát biểu tại một trường cao đẳng quân sự ở Nam Carolina, Hoa Kỳ, Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Dan Coats cảnh báo rằng Bắc Kinh “đang tích cực nhắm mục tiêu vào các chính quyền và quan chức cấp tiểu bang và địa phương” ở Hoa Kỳ, “nhằm cố gắng khai thác bất kỳ sự chia rẽ nào giữa cấp liên bang và các địa phương về chính sách, và sử dụng các khoản đầu tư và các động lực khác để mở rộng ảnh hưởng của mình”.
Sau đó vào tháng 10 năm 2018, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence đã có bài phát biểu mang tính bước ngoặt về chính sách Trung Quốc của chính quyền Trump tại Viện Hudson. Pence nhắc lại phát biểu trên của Dan Coats trong nhận xét của mình, cảnh báo rằng “Trung Quốc đang nhắm mục tiêu vào các chính quyền và quan chức địa phương và tiểu bang của Hoa Kỳ để khai thác bất kỳ sự chia rẽ nào giữa cấp liên bang và địa phương về chính sách.” Đặc biệt, Pence lưu ý, CHND Trung Hoa đang “sử dụng các vấn đề phức tạp, như thuế quan thương mại, để nâng cao ảnh hưởng chính trị của Bắc Kinh”.
Chưa đầy một năm sau, vào tháng 5 năm 2019, Lực lượng Đặc nhiệm về Ảnh hưởng Nước ngoài của Cục Điều tra Liên bang (FBI) đã bổ sung một đơn vị, đặc biệt tập trung vào việc “chống lại ảnh hưởng chính trị của Trung Quốc ở Mỹ”.
“Trong một thời gian dài, chúng ta tập trung vào cấp liên bang, nhưng chúng ta thực sự hiểu rằng người Trung Quốc đang chơi một trò chơi lâu dài với ảnh hưởng chính trị ở đất nước này”, một quan chức FBI am hiểu về vấn đề này nói với báo Axios trong một cuộc phỏng vấn độc quyền vào đầu năm 2020. “Vì vậy, chúng ta đã dành nhiều thời gian và năng lượng hơn để cố gắng hiểu tình trạng và những ảnh hưởng đang diễn ra giữa người dân địa phương hai nước.”
Đến năm 2020, chính phủ Hoa Kỳ đã liên tục đề cập đến các hoạt động của CHND Trung Hoa tiếp cận các địa phương bang, thành phố nước Mỹ, như một phần trong các hoạt động gây ảnh hưởng của Bắc Kinh và là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ (cũng như được lưu ý trong một cuốn sách xuất bản gần đây về các quan hệ cấp địa phương Hoa Kỳ-CHND Đài Loan).
Vào tháng 2 năm 2020, tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Thống đốc Quốc gia, Ngoại trưởng Hoa Kỳ khi đó, Mike Pompeo, đã có bài phát biểu cảnh báo các nhà lãnh đạo các bang của Mỹ về những nỗ lực gây ảnh hưởng của CHND Trung Hoa, trong đó ông đã nêu đích danh CPAFFC (Hội hữu nghị Đối ngoại Nhân dân Trung Quốc). “Chính phủ Trung Quốc đã rất có phương pháp trong cách phân tích hệ thống của chúng ta, một hệ thống rất cởi mở của chúng ta, một hệ thống mà chúng ta vô cùng tự hào. Nó đã đánh giá các lỗ hổng của chúng ta và quyết định khai thác các quyền tự do của chúng ta để giành lợi thế hơn chúng ta ở cấp liên bang, cấp tiểu bang và cấp địa phương,” Pompeo nói. “Những gì Trung Quốc làm ở Topeka và Sacramento gây tác động ở Washington, ở Bắc Kinh, và xa hơn nữa”.
Vấn đề ảnh hưởng của CHND Trung Hoa đối với các thực thể và tác nhân địa phương cũng nhận được sự quan tâm từ các thành viên của Quốc hội Hoa Kỳ. Vào ngày 5 tháng 8 năm 2020, các Thượng nghị sĩ Chris Murphy và David Perdue của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đã giới thiệu Đạo luật Ngoại giao cho các Thành phố thủ phủ và Tiểu bang, với mục đích chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc.
Vào ngày 2 tháng 9 năm 2020, Pompeo ban hành một yêu cầu buộc các nhà ngoại giao của CHND Trung Hoa phải xin phép trước khi gặp bất kỳ quan chức cấp bang hoặc địa phương nào (theo một biện pháp được thực hiện một năm trước đó, vào tháng 10 năm 2019, thì chỉ cần thông báo về các cuộc gặp như vậy).
Vào ngày 23 tháng 9 năm 2020, tại Thượng viện bang Wisconsin, Pompeo đã có bài phát biểu chưa từng có với tiêu đề “Các cơ quan lập pháp cấp bang và vấn đề Trung Quốc”, làm sáng tỏ những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm gây ảnh hưởng đến các cơ quan lập pháp cấp bang của Hoa Kỳ: “Các đại diện ngoại giao của Bắc Kinh tại Hoa Kỳ rất nguy hiểm về mặt chính trị trong các hoạt động ở cấp bang,” Pompeo cảnh báo. Ông cũng trích dẫn bài phát biểu vào tháng 8 năm 2020 của Tập tại một hội nghị chuyên đề ở Bắc Kinh, nơi nhà lãnh đạo Trung Quốc được cho là đã khuyến khích hợp tác với các chính phủ địa phương trong bối cảnh quan hệ song phương ngày càng căng thẳng. Pompeo nhận xét: “Ông Tập biết rằng các nhà chức trách liên bang đang một lần nữa đẩy lùi Đảng Cộng sản Trung Quốc ngay tại Hoa Kỳ và ảnh hưởng xấu của nó trên toàn thế giới. Ông ta nghĩ rằng các nhà lãnh đạo địa phương của chúng ta có thể là mắt xích yếu”. Pompeo tiếp tục: “Chúng ta theo dõi các chiến dịch của ĐCSTQ nhắm vào các quan chức cấp bang, vào các lợi ích ở địa phương. Chúng ta đã thấy họ tại các cuộc họp của PTA (Thỏa thuận Thương mại Ưu đãi). Họ đã hoạt động hiệu quả trong nhiều năm và ngày càng tăng cường độ.”
Trong bài phát biểu, Pompeo một lần nữa chỉ ra CPAFFC. “Nghe có vẻ ôn hòa. Nhưng nó là một phần của Ban Công tác Mặt trận Thống nhất Trung ương của Trung Quốc – công cụ tuyên truyền chính thức ở nước ngoài của ĐCSTQ. Đó là một trong ba ‘Vũ khí Ma thuật’ của ĐCSTQ, theo cách nói của Chủ tịch Mao, cùng với ‘đấu tranh vũ trang’ và ‘xây dựng đảng.’ Nói cách khác, nó có thể ‘thân thiện’ trong tiêu đề của mình, nhưng thực tế không phải như vậy khi nói đến lợi ích của người Mỹ.”
Pompeo tiếp tục chia sẻ rằng Bộ Ngoại giao đang “xem xét hoạt động của hai tổ chức thuộc Ban Công tác Mặt trận thống nhất hoạt động bên trong Hoa Kỳ: một là Hiệp hội Hữu nghị Hoa Kỳ-Trung Quốc; còn lại là Hội đồng Thúc đẩy Hòa bình Thống nhất của Trung Quốc.” Ông cáo buộc cả hai tổ chức “rõ ràng đã cố gắng gây ảnh hưởng đến các nhóm xã hội trên toàn bộ lĩnh vực công cộng, bao gồm cả trong trường học của chúng ta, trong các hiệp hội kinh doanh của chúng ta, tác động đến các chính khách – chính trị gia địa phương, đến cơ quan truyền thông và các nhóm người Trung Quốc ngay bên trong Hoa Kỳ.”
Pompeo kết luận bằng cách nói rằng: “Chúng ta muốn đảm bảo rằng chúng ta thực hiện mọi biện pháp hợp lệ, rằng chúng ta đang đấu tranh để bảo vệ ví tiền, trái tim, tâm trí và các quyền tự do của chúng ta. Mỗi người trong chúng ta – với tư cách là công chức không bao giờ được tự mãn hoặc đồng lõa trong chiến dịch của ĐCSTQ nhằm phá vỡ xã hội Mỹ và bịt miệng tiếng nói của người Mỹ.“
Vào ngày 28 tháng 10 năm 2020, Pompeo thông báo quyết định của Hoa Kỳ chấm dứt tham gia “Biên bản ghi nhớ giữa Chính phủ Hoa Kỳ và Chính phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa về việc thành lập Diễn đàn các Thống đốc Hoa Kỳ-Trung Quốc để Thúc đẩy Hợp tác Tiểu quốc gia (MOU),” với đề cập tới mối lo ngại về nỗ lực của CPAFFC nhằm “gây ảnh hưởng trực tiếp và xấu đến các nhà lãnh đạo địa phương và các bang, để thúc đẩy chương trình nghị sự toàn cầu của CHND Trung Hoa”. Ông nói rằng những hành động như vậy “làm suy yếu mục đích có thiện chí ban đầu của Diễn đàn các Thống đốc.”
Vào tháng 10 năm 2020, Bộ An ninh Nội địa (DHS) cũng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về ảnh hưởng của CHND Trung Hoa đối với chính trị của bang và địa phương. Như đã nêu bật trong phần về các bang của báo cáo Đánh giá Mối đe dọa Nội địa, DHS nhận thấy rằng “Chính phủ Trung Quốc mời các quan chức và lãnh đạo doanh nghiệp Hoa Kỳ tham gia các chuyến thăm Trung Quốc được lên kế hoạch kỹ lưỡng, hứa hẹn với họ các dự án đầu tư và giao dịch kinh doanh sinh lợi. Mặc dù các chuyến thăm năm nay phần lớn đã bị hoãn lại do COVID-19, chính phủ Trung Quốc có thể sẽ tiếp tục củng cố các mối quan hệ giữa nhà nước và địa phương và bằng cách đưa ra những lời dụ dỗ, có thể bao gồm việc cứu trợ cho các công ty Mỹ, đầu tư vào bất động sản ở những khu vực kinh tế khó khăn và bán thiết bị và vật tư y tế với giá cả được cắt giảm.” Báo cáo của DHS cũng nêu rõ một trường hợp cụ thể liên quan đến Chủ tịch Thượng viện Wisconsin lúc bấy giờ là Roger Roth.
Vào tháng 4 năm 2020, Chủ tịch Thượng viện Wisconsin, Roger Roth, đã chia sẻ với giới truyền thông địa phương một ví dụ có vấn đề về hoạt động của CHND Trung Hoa tiếp cận các địa phương ở Mỹ. Vào tháng 2 và tháng 3 năm 2020, lãnh sự Trung Quốc “chịu trách nhiệm về quan hệ Trung Quốc-Wisconsin” (đồng thời là vợ của tổng lãnh sự Trung Quốc tại Chicago) đã gửi email cho Roth, yêu cầu ông giới thiệu một nghị quyết, đã được soạn thảo trước, tại Thượng viện Wisconsin. Văn bản nghị quyết tuyên bố sẽ sát cánh cùng người dân Trung Quốc trong cuộc chiến chống lại COVID-19, đồng thời ca ngợi phản ứng “minh bạch và nhanh chóng” của Bắc Kinh đối với đại dịch là “mở ra cơ hội cho các quốc gia khác để ứng phó kịp thời.” Thay vào làm như vậy, Roth đã đưa ra một nghị quyết “thừa nhận rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc đã cố ý đánh lừa thế giới về virus Vũ Hán và sẵn sàng đoàn kết với người dân Trung Quốc để lên án các hành động của Đảng Cộng sản Trung Quốc.“
Roth kể từ đó đã có ý định chống lại ảnh hưởng của ĐCSTQ. Vào tháng 10 năm 2021, với tư cách là Chủ tịch Ủy ban Thượng viện về các trường đại học và cao đẳng kỹ thuật, ông đã tổ chức một buổi điều trần có tiêu đề “An ninh quốc tế trong các tổ chức giáo dục đại học”. Vào cuối tháng 11 năm 2021, Roth đã đưa ra bốn dự luật nhằm chống lại ảnh hưởng của ĐCSTQ trong hệ thống giáo dục đại học của Wisconsin, với ba người được điều trần công khai vào ngày 15 tháng 12 năm 2021. Vào ngày 14 tháng 12 năm 2021, Roth đưa ra phiên bản cập nhật của nghị quyết năm 2019 ca ngợi sự kiên cường của người dân Trung Quốc và tố cáo Bắc Kinh trong việc xử lý COVID-19. Chúng sẽ chính thức được giới thiệu vào tháng 1 năm 2022.
Bằng cách thực hiện những bước đi này, Roth hy vọng sẽ “khắc phục được một số vấn đề đang được đặt ra ngay bây giờ bởi ĐCSTQ ở đây, trong hệ thống trường đại học của chúng ta,” đồng thời “vạch trần ĐCSTQ về một số điều mà họ đang làm với người dân của họ.”
“Tôi cần phải có khả năng tương tác, để mọi người phải biết, rằng có những hậu quả đối với các hành động mà chúng ta thực hiện, cả ở cấp tiểu bang và cấp quốc gia, vì nó liên quan đến Trung Quốc. Tôi muốn mọi người biết đó là những gì,” Roth nói với tạp chí The Diplomat.
Trong khi đó, dưới chính quyền của Biden, các cuộc trao đổi cấp địa phương giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ phần lớn vẫn được tiếp tục, với các chỉ số cho thấy sự tăng trưởng. Bài viết tiếp theo sẽ nêu bật một số hoạt động gần đây, cùng giúp minh họa quan điểm của CHND Trung Hoa về hợp tác cấp địa phương, trong bối cảnh mối quan hệ song phương dường như đang căng thẳng ở cấp quốc gia.
Ghi chú của biên tập viên: Bài viết này là một phần của loạt bài đang được xuất bản bởi The Diplomat về “Cách Trung Quốc gây ảnh hưởng đến các tầng lớp xã hội và can thiệp vào các tiến trình dân chủ của các cơ quan lập pháp nhà nước Hoa Kỳ”.
Liên quan:
basam.vet 
[…] 3031. Trung Quốc đang lợi dụng những trao đổi giữa các cấp địa phương Trung Qu… […]
ThíchThích
Bài “Xây dựng nền văn hóa mới, con người mới trong thời kỳ hội nhập quốc tế ở nước ta hiện nay” trên tạp hí hí Cộng Sản
“Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Chủ động và tích cực hội nhập quốc tế … thúc đẩy hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, linh hoạt, hiệu quả vì lợi ích quốc gia – dân tộc, bảo đảm độc lập, tự chủ, chủ quyền quốc gia… Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng, hiệu quả hội nhập quốc tế trong các lĩnh vực xã hội, môi trường, khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, văn hóa, du lịch và các lĩnh vực khác”
“Theo khảo sát được thực hiện trong năm 2021 của Công ty dinh dưỡng hàng đầu thế giới Herbalife Nutrition, có tới 71% người tham gia khảo sát thuộc thế hệ Z và Millennials tại Việt Nam mong muốn sở hữu doanh nghiệp riêng của mình. Cuộc khảo sát đồng thời chỉ ra gần 9/10 (87%) người được hỏi tin rằng độ tuổi tốt nhất để bắt đầu khởi nghiệp là dưới 40 tuổi, trong đó tuổi trung bình tốt nhất được xác định là 27 tuổi”
Chỉ còn lại 13%. Nếu “hội nhập mạnh hơn nữa” & “đổi mới sâu rộng hơn nữa”. Done.
Tương lai của chủ nghĩa xã hội . Ờ mà chủ nghĩa xã hội mang bản sắc Việt Nam aint the same chủ nghĩa xã hội as we know it. Con số 9/10 aka “87%” có thỉa được xem là 1 tín hiệu rất khả quan trên con đường đi lên “chủ nghĩa xã hội” của Việt Nam . Cái mà Việt Nam cần là phải hội nhập mạnh hơn nữa & đổi mới mạnh hơn nữa .
ThíchThích