CNN BUSINESS By Anneken Tappe, CNN Business – January 1, 2022  

Ba Sàm lược dịch

New York (CNN Business) Mỹ đang kết thúc năm với lạm phát cao nhất trong hàng thập kỷ. Tình trạng đó không tốt cho năm 2022.

Giá cả đã tăng quá cao và sẽ mất một thời gian để chúng trở lại bình thường. Nói cách khác, những con số lạm phát khó chịu của năm 2021 có thể sẽ ở lại với chúng ta trong năm mới.

Dữ liệu giá gần đây nhất mà chúng tôi có được là từ tháng 11, khi hai trong số các thước đo lạm phát được theo dõi nhiều nhất – chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và chỉ số chi tiêu cho tiêu dùng cá nhân (PCE) – đều tăng lên mức cao nhất trong 39 năm.

Chỉ số thứ hai là thứ mà Cục Dự trữ Liên bang quan tâm nhất khi đánh giá lạm phát của quốc gia.

• 2860. Chào mừng bạn trở lại với cảnh khốn đốn của lạm phát đình trệ theo kiểu của thập niên 1970, cảm ơn Chú Joe

Có một số lý do cho sự lạc quan: Ngân hàng trung ương, được giao nhiệm vụ giữ ổn định giá cả, đang đẩy lùi các biện pháp kích thích trong đại dịch và dự kiến ​​sẽ tăng lãi suất vào năm tới để kiềm chế lạm phát và ngăn nền kinh tế phát triển quá nóng.

Và dữ liệu của tháng trước thực sự cho thấy giá cả trong tháng 11 tăng với tốc độ chậm hơn so với tháng 10 đối với cả chỉ số CPI và chỉ số PCE. Đó là một tin tốt, mặc dù sự chậm lại chỉ ở mức 0,1 điểm phần trăm.

Nhưng vấn đề ở đây là: Các nhà kinh tế thích xem xét các biến động giá trong một khoảng thời gian, thường là 12 tháng. Vì vậy, một sự chậm lại nho nhỏ của giá cả như tháng 11 sẽ chưa thể làm kim chỉ nam cho việc đánh giá.

Trên thực tế, có thể phải mất hàng tháng để những sự chậm lại này tiếp tục được hiển thị trong dữ liệu. Sau một năm giá cả tăng vọt do nhu cầu cao và sự hỗn loạn của chuỗi cung ứng, rất nhiều con số lớn được đưa vào bộ dữ liệu 12 tháng. Ngay cả khi lạm phát đột ngột giảm, vẫn sẽ cần thời gian để các chỉ số hàng đầu phản ánh điều đó. Đây là những gì Chủ tịch của Cục Dự trữ Liên bang – Fed, Jerome Powell, đang nói đến khi ông đề cập đến “các hiệu ứng cơ bản”.

• 2883. Biden đối đầu với người Mỹ khi ông bỏ qua những lo lắng hàng đầu của hầu hết các cử tri

Tại sao lạm phát vẫn ở mức cao?

Một số yếu tố đang khiến cho giá cả tiếp tục tăng.

Một là, sự hỗn loạn trong chuỗi cung ứng xảy ra vào mùa hè năm ngoái (2021). Mặc dù một số nút thắt đã được nới lỏng, nhưng các vấn đề vẫn chưa được giải quyết triệt để. Và một khi tình hình giá cả vẫn tiếp tục cao hơn – và kéo dài hơn – để vận chuyển hàng hóa trên khắp thế giới, thì chi phí vận chuyển cao hơn sẽ có thể được chuyển sang người tiêu dùng.

Một yếu tố khác đóng vai trò quan trọng, là việc định giá hàng hóa cao, dẫn đến chi phí năng lượng và thực phẩm tăng cao. Giá cả trong cả hai lĩnh vực đã tăng vọt trong năm nay và đã bổ sung một phần ảnh hưởng xấu vào lạm phát mà chúng ta đã thấy. Trong trường hợp thực phẩm, giá cao buộc một số người tiêu dùng phải mua ít hơn hoặc chuyển sang mua ở cửa hàng khác.

Các nhà kinh tế không kỳ vọng tình trạng đó sẽ được cải thiện hơn trong năm nay. Ngoài nhu cầu và chi phí vận chuyển cao, giá phân bón tăng và thời tiết xấu tiếp tục có thể kìm giá lương thực ở mức cao, ngay cả khi các đợt bùng phát dịch thúc đẩy áp lực lạm phát giảm bớt.

Giá thuê nhà tăng cũng vẫn là một mối quan tâm. Điều này rất quan trọng vì nhà ở đại diện cho một tỷ lệ phần trăm lớn trong tiêu dùng. Nếu giá thuê nhà chiếm phần lớn hơn các phí tổn khác, thì người tiêu dùng có thể sẽ phải chi tiêu ít hơn, đây sẽ là một tin xấu cho sự phục hồi.

Trong tháng 11, giá thuê nhà đã tăng 0,4% trong tháng thứ ba liên tiếp, theo các nhà kinh tế tại Bank of America, và điều đó cho thấy lạm phát sẽ cao hơn và dai dẳng hơn trong tương lai.

Peter B. McCrory, nhà kinh tế học tại JPMorgan, cho biết: “Áp lực lạm phát gia tăng gần đây đồng thời với sự gia tăng đáng chú ý của giá cho thuê nhà”.

Và kế đó là Omicron.

• 3052. Bảng thành tích của Biden năm 2021: không tốt, kém và đáng sợ

Một số quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ, đã chứng kiến ​​số ca nhiễm Covid-19 cao kỷ lục trong những tuần gần đây do biến thể lây lan nhanh chóng. Nếu điều này dẫn đến một đợt phong tỏa mới, thì có thể một lần nữa làm thay đổi cách người tiêu dùng chi tiêu và thúc đẩy nhu cầu đối với hàng hóa bán tận nhà.

Có lẽ quan trọng điều hơn là Omicron có thể tác động đến giá năng lượng: Nếu các quy định hạn chế quay trở lại và mọi người ít đi lại hơn, nhu cầu năng lượng giảm xuống đồng nghĩa với việc giá cả giảm xuống và điều đó sẽ giúp giảm lạm phát.