Đôi lời: theo một học giả-nhà phân tích chính trị và có nhiều thông tin về nội tình “cung đình” VN, bài viết này có vẻ dựa trên nguồn thông tin trong nước “có chủ đích”, cũng lại liên quan tới chính trị nội bộ.
Cho nên, tính khả tín của nó cũng cần được cân nhắc, nhất là khi nêu tên một số nhân vật “chủ chốt” nhưng lại thiếu mất một người.
Tuy nhiên, bài viết cũng gợi mở những góc khuất của vụ án và những con người liên quan mà lâu nay công luận hầu như … mù tịt. BS
Vụ việc có thể gây rắc rối cho hàng xuất khẩu an ninh của Israel sang Việt Nam, vốn đã tăng mạnh trong thập kỷ qua
HAARETZ by Yossi Melman – May. 1, 2022
Ba Sàm lược dịch
Xuất khẩu an ninh của Israel sang Việt Nam, vốn đã tăng rất mạnh trong những năm gần đây, có thể gặp khó khăn sau khi ban hành lệnh bắt giữ đối với một người trung gian quan trọng trong các thương vụ.
Cuối tuần trước, nhà chức trách ở Hà Nội đã đột kích vào căn hộ của nữ doanh nhân Nguyễn Thị Thanh Nhàn – người có vai trò quan trọng trong việc xúc tiến và môi giới các thương vụ mua bán vũ khí giữa Israel và Việt Nam trong thập kỷ qua – và đưa ra lệnh bắt vắng mặt, buộc tội bà lừa đảo và lạm dụng tín nhiệm. Nhàn đã sang Châu Âu trước khi xảy ra vụ án.
Trong 15 năm qua, Việt Nam, với dân số hơn 100 triệu người, đã trở thành một thị trường quan trọng cho các ngành công nghiệp an ninh của Israel. Hai nước đã ký một thỏa thuận bảo mật vào năm 2011, trong đó giúp củng cố quan hệ an ninh, và một phái đoàn cấp cao của Israel đã đến thăm Việt Nam cách đây khoảng 3 năm rưỡi. Trong thập kỷ qua, Lực lượng Phòng vệ Israel và Bộ Quốc phòng đã cử các tùy viên quân sự và đại diện bán hàng đến làm việc tại Đại sứ quán Israel tại Hà Nội.
Các thương vụ với nước này đã đạt giá trị hơn 1 tỷ USD, và một trong những thương vụ lớn nhất hiện nay là việc bán cho tình báo quân đội Việt Nam vệ tinh do thám “Ofek” do hãng Aerospace Industries (IAI) của Israel sản xuất. Thương vụ này, một thỏa thuận trực tiếp với Bộ Quốc phòng Việt Nam, đã thu về khoảng 550 triệu đô la.
Vài tháng trước, một phái đoàn của IAI đã ký một hợp đồng về các khía cạnh kỹ thuật của thỏa thuận, nhưng không giải quyết các khía cạnh tài chính. Tập đoàn Thales có trụ sở tại Pháp đang cạnh tranh với IAI về hợp đồng vệ tinh và đã nỗ lực rất nhiều để giành được hợp đồng này.
Nhàn, người đã rời Việt Nam và sang châu Âu hơn một năm trước, bị nghi ngờ đã lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm và gian lận trong đấu thầu thiết bị y tế trị giá khoảng 7 triệu USD.
Một nguồn tin Việt Nam nắm rõ tình hình cho biết lý do thực sự khiến Nhàn bị bắt là do cô tham gia vào các thương vụ quân sự. Nguồn tin nhấn mạnh rằng một lý do của vụ bắt giữ bắt nguồn từ sự tranh giành quyền lực ở Việt Nam giữa Thủ tướng đương nhiệm Phạm Minh Chính, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Nguyễn Phú Trọng, người sắp từ chức, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm và Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc.
Nhàn từng được coi là rất thân cận với thủ tướng.
Một loạt các giao dịch vũ khí
Thỏa thuận vũ khí lớn nhất giữa hai nước cho đến nay đã được thực hiện cách đây 5 năm, khi Rafael Advanced Defense Systems bán ba hệ thống phòng không di động – tên lửa đất đối không Spyder – trong một thỏa thuận lên tới hơn nửa tỷ USD. Công ty Israel hoạt động lâu nhất tại Việt Nam là Verint, bắt đầu bán tại đây cách đây khoảng 20 năm và bán các thiết bị nghe lén và thiết bị tình báo cho lực lượng an ninh ở đó với giá khoảng 30 triệu USD.
Trong các thương vụ khác gần đây, IAI đã bán thông tin kỹ thuật về nâng cấp xe tăng và tên lửa với giá hàng chục triệu đô la; công ty tình báo mạng Cellebrite đã ký hợp đồng với Bộ Công an Việt Nam trong một thỏa thuận khác; và chủ sở hữu của Israel Weapons Industries, Samy Katsav, đã thành lập nhà máy tại Việt Nam để lắp ráp súng trường tấn công Tavor với chi phí khoảng 100 triệu USD.
Các hợp đồng bổ sung đã bao gồm việc bán khoảng 60 triệu đô la các hệ thống điều khiển và giám sát, và khoảng 30 triệu đô la trong thiết bị mạng và thông tin liên lạc, từ công ty hàng không vũ trụ và quốc phòng Elbit cho Hải quân Việt Nam. IAI cũng đã bán ba máy bay không người lái Heron với giá khoảng 140 triệu đô la, và các công ty con của nó đã bán hệ thống radar với giá khoảng 150 triệu đô la và 60 xe bọc thép với giá 20 triệu đô la.
Một công ty khác của Israel bán các sản phẩm của mình tại Việt Nam với giá hàng chục triệu USD là Ness, cùng với những công ty khác, sản xuất hệ thống giám sát trên không.
basam.vet 