TIME by James Stavridis – June 9, 2022
(Cựu Đô đốc Stavridis, là Biên tập viên đóng góp cho tạp chí TIME, cựu Tư lệnh Tối cao Lực lượng Đồng minh NATO và là Phó Chủ tịch Các vấn đề Toàn cầu của Tập đoàn Carlyle và Chủ tịch Hội đồng Quản trị của Quỹ Rockefeller. Ông là đồng tác giả cuốn 2034: A Novel of the Next World War. Cuốn sách phi hư cấu mới của ông là To Risk It All: Nine Conflicts and the Crucible of Decision)
Ba Sàm lược dịch
Khi cuộc chiến ở Ukraine kéo dài sang tháng thứ tư mà vẫn chưa có hồi kết, một số nhà quan sát bắt đầu đặt câu hỏi, “Liệu phương Tây có cảm thấy mệt mỏi với việc hỗ trợ Ukraine không?” Một số nhà bình luận cho rằng “thời gian đứng về phía Putin” và phản ứng gay gắt của NATO và các nền dân chủ toàn cầu khác sẽ dần suy yếu khi đối mặt với những thách thức kinh tế bắt nguồn từ lạm phát, việc Nga cắt đứt các sản phẩm nông nghiệp và hydrocarbon của Ukraine khỏi nền kinh tế toàn cầu, chia rẽ chính trị nội bộ (đặc biệt là ở Hoa Kỳ), và gây ra sự mệt mỏi trong khi chu kỳ tin tức 24/7 không ngừng biến chuyển.
Tôi đủ lớn để nhớ về kinh nghiệm của Hoa Kỳ ở Việt Nam, và hoàn cảnh của Putin ngày càng gợi nhớ về cuộc vượt cạn đau đớn kéo dài đó. Lá bài trong tay của ông ta, là yếu khi bắt đầu xung đột, lại càng ngày càng yếu đi. Thời gian thuộc về phía Ukraine và phía phương Tây nhiều hơn so với Putin, và theo năm tháng điều này sẽ trở nên rõ ràng hơn.
Hãy bắt đầu với các sự kiện quân sự trên thực địa. Mục tiêu ban đầu của Putin là chinh phục toàn bộ Ukraine chỉ trong một lần tấn công, xử trảm chính phủ Zelensky và thiết lập chế độ bù nhìn ở Kyiv.
“Kế hoạch A” đó đã thất bại, kết quả của sự tự tin quá mức, trí thông minh kém, trình độ tướng lĩnh kém hơn, khâu hậu cần và khả năng lãnh đạo trên thực địa thì tồi tệ. “Kế hoạch B” của ông là một sự rút lui khỏi các chiến thuật truyền thống của Liên Xô / Nga: bào mòn những vùng lãnh thổ nhỏ và khủng bố dân thường Ukraine bằng một chiến dịch có chủ ý về tội ác chiến tranh.
Nhưng giống như Hoa Kỳ ở Việt Nam, phần lớn dân số ở Ukraine cực kỳ phản đối kẻ xâm lược bên ngoài. Thay vì được chào đón bằng những chai vodka đã được hứa khi xâm lược, những người lính Nga được chào đón bằng những ly cocktail Molotov (bom xăng). Những tiết lộ về tội ác chiến tranh sẽ chỉ làm tăng sức đề kháng và ý chí của người Ukraine, và thời gian sẽ chỉ củng cố quyết tâm của họ.
Do đó, cơ hội để Putin thực sự làm thay đổi tình hình và giành được thêm một lượng lãnh thổ đáng kể dường như rất nhỏ. Về bản chất, ông ta bắt đầu với việc kiểm soát 15% Ukraine trước cuộc xâm lược, đặt mục tiêu đạt gần 100% và nhưng có thể đạt kết quả cùng lắm là 20-25%. Đó là điểm không đạt trong bất kỳ bài kiểm tra nào.
Cũng tương tự như kinh nghiệm của Hoa Kỳ ở Việt Nam, Putin phải đối mặt với một kẻ thù kiên quyết với điều kiện tiếp cận được những nơi trú ẩn và căn cứ bên ngoài lãnh thổ. Hoa Kỳ không bao giờ cắt đứt thành công luồng vũ khí cho Việt Cộng, và người Nga cũng sẽ không thể ngăn cản sự trợ giúp đáng kể dành cho người Ukraine.
Thật vậy, người Ukraine được hưởng lượng vũ khí lớn hơn rất nhiều chảy qua biên giới của họ, thông tin tình báo và hỗ trợ mạng tuyệt vời, và nguồn lực tài chính đáng kể hơn nhiều so với những gì Việt Cộng từng làm.
Thương vong cũng đang gia tăng nhanh chóng, đối với cả binh lính Nga và thiết bị của họ. Các ước tính đáng tin cậy cho thấy những người Nga thiệt mạng trong cuộc chiến lên tới 20.000 người – một con số đáng kinh ngạc, gần gấp ba những gì Hoa Kỳ đã mất trong 20 năm của các cuộc chiến tranh dài lâu. Vụ đánh chìm soái hạm Moskva ở Biển Đen là một nhát dao găm thọc vào trái tim của hải quân Nga. Hơn một nghìn xe tăng Nga đã bị phá hủy. Mức độ tổn thất này là không thể đem lại bền vững nếu không có việc Putin đặt nước Nga vào tình thế chiến tranh toàn diện, một điều gì đó theo thời gian sẽ ảnh hưởng đến việc nắm giữ quyền lực của ông ở quê nhà, bất kể sự kiểm soát của các phương tiện truyền thông của ông. LBJ (TT Lyndon B. Johnson) sẽ hiểu những lựa chọn đau đớn phía trước đối với Putin.
Ở một khía cạnh nào đó, tình hình của Putin còn tồi tệ hơn Hoa Kỳ ở Việt Nam. Các đối thủ dân chủ của Putin — Hoa Kỳ, hầu hết châu Âu, tất cả NATO, Nhật Bản, Úc và các nước khác — đại diện cho gần 60% GDP của thế giới. Nền kinh tế của Nga chỉ ở mức khoảng 10%, và do đó họ đang bị lép vế nghiêm trọng trong lĩnh vực kinh tế. Trung Quốc tỏ ra không mấy mặn mà trong việc cung cấp cho Nga một phao cứu sinh, và nếu Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với những nước làm ăn với Nga, thì tình hình kinh tế sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn theo thời gian đối với Putin.
May mắn thay cho Kyiv, chi phí hỗ trợ cho người Ukraine – so với quy mô khổng lồ của các nền kinh tế phương Tây – là khá nhỏ. So với hàng tỷ USD mỗi ngày được bơm vào Afghanistan và Iraq ở thời kỳ đỉnh cao của các hoạt động, chi phí cho Ukraine theo tiêu chuẩn hỗ trợ hiện tại là rất khiêm tốn.
Cuối cùng, những mối dây liên lạc mang tính chiến lược đang hoạt động chống lại Putin. Tổng thống Zelensky đã chứng tỏ là một nhà ngoại giao truyền tin bậc thầy, dễ dàng vượt xa câu chuyện của Nga về việc lật đổ “chế độ Đức Quốc xã” ở Kyiv. Theo thời gian, các kỹ năng của Zelensky trong việc thúc đẩy sự nghiệp của đất nước sẽ được củng cố thêm.
Đường lối hành động có nhiều khả năng nhất của Putin sẽ là bảo vệ nhiều lãnh thổ nhất có thể trước khi “tỉ lệ tiêu hao” về con người, trang thiết bị, các lệnh trừng phạt và sự ủng hộ quốc tế thực sự bắt đầu có tác dụng.
Như một chiến lược rút lui, ông ta có lẽ đang hy vọng phương Tây sẽ chỉ đơn giản là gây áp lực buộc người dân Ukraine chấp nhận một hiệp định đình chiến cho phép Nga kiểm soát theo quy định 20% đất nước của họ.
Điều đó dường như không thể xảy ra vào thời điểm này, trước tất cả các tội ác chiến tranh và tinh thần kháng chiến của người Ukraine. Cả hai yếu tố này sẽ gây khó khăn trong những tháng tới. Putin nắm trong tay một quân bài tồi, và giống như Hoa Kỳ ở Việt Nam, sẽ dẫn đến một thất bại đáng kể.
Thời gian không đứng về phía ông ta.
basam.vet 